مقدمه

حتماً شما در اطرافیان خود حداقل یک نفر را می‌شناسید که دارای صدایی رسا و دلنشین باشد. کسانی که صرف نظر از این که در مورد چه موضوعی صحبت می‌کنند، آن قدر صدای دلنشینی دارند که مخاطبینشان حاضرند برای مدتی طولانی فقط شنونده بوده و صداهای او را گوش کنند. آهنگ صدا و لحن در این افراد از زیبایی ویژه‌ای برخوردار است و آن‌ها با اصولی آشنا هستند که رعایت آن‌ها باعث می‌شود سخنرانی فرد موفق از آب در آید. شاید در مواجهه با این افراد شما هم خواسته باشید همانند آن‌ها دارای فن بیانی عالی باشید. البته ناگفته نماند که صدایی دلنشین تا حدودی به ژنتیک فرد مرتبط بوده و مسئله‌ای ارثی است اما در هر صورت در مبحث فن بیان، اصول و قواعدی وجود دارد که با یادگیری و تمرین آن ها، فرد می‌تواند در این زمینه به شدت پیشرفت کند. فن بیان در بازیگری، نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

یک بازیگر علاوه بر مهارت‌های نمایش و تغییر هویت خود در فیلم و یا سریال، باید دارای فن بیانی ویژه و تأثیرگذار باشد تا بتواند توجه مخاطبین و تماشاچیان را برانگیزد. حال آن چه ما در این نوشتار برآنیم، تعریف فن بیان در بازیگری و همچنین بررسی نمونه‌هایی از تمرینات فن بیان در بازیگری است. پس اگر شما به حرفه بازیگری مشغول بوده و به دنبال بهبود این مهارت در خود هستید، در ادامه این نوشتار با ما باشید

فن بیان در بازیگری چیست؟

می‌توان به طور خلاصه گفت، فن بیان در بازیگری، مجموعه‌ای از تکنیک‌های آوایی، کلامی و صوتی است که بازیگر با تمرین زیاد باید آن‌ها را به دست آورده و ذره ذره به مرور زمان بخشی از وجود او شود. برای این که فرد بازیگر بتواند فن بیان عالی و تأثیرگذاری داشته باشد، اولین شرط داشتن گوشی قوی است. او می‌تواند تمرینات فن بیان بازیگری را اول از همه با تمرینات شنیداری آغاز کند. این که منبع شنیداری او چه باشد به آموزش‌های مربی مربوطه و یا انتخاب بازیگری به عنوان رفرنس برمی‌گردد.

در هر صورت باید گفت اگر بازیگرانی هستند که دارای صوت و آوایی دلنشین بوده و شما به راحتی با شنیدن صحبت‌های آن‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و احساساتتان جریحه دار می‌شود، این نتیجه تلاش‌هایی بسیار در زمینه تمرینات فن بیان در بازیگری از جانب فرد بازیگر بوده است.

اصول و تکنیک‌های فن بیان در بازیگری چیست؟

فن بیان در بازیگری دارای اصولی است که به فرد بازیگر آموزش داده شده و این که او چقدر در این زمینه مهارت کسب کند و موفق باشد به میزان تمرین فن بیان در بازیگری از جانب او بر می‌گردد. در ادامه تعدادی از این اصول را برای شما بازگو خواهیم کرد:

• کنترل صحیح تنفس: تنفس صحیح به شرطی که دم و بازدم از دیافراگم انجام شود، اولین تمرین فن بیان در بازیگری خواهد بود. وقتی بازیگر یاد بگیرید که درست نفس بکشد می‌تواند تمامی جملات و کلمه‌ها را به درستی ادا کند و لحنی زیبا داشته باشد.
• تلفظ درست: درست ادا کردن کلمات از دیگری اصولی است که در فن بیان در بازیگری از اهمیت بالایی برخوردار است. بازیگران ماهر که دارای فن بیانی شگفت انگیز هستند، طی تمرینات فروان، تمامی کلمات را به درستی تلفظ کرده و هیچ لکنت و یا ایرادی در هنگام سخنرانی نخواهند داشت.
• بیان کلمات پیچیده: هر شخصی به عنوان بازیگر و یا مجری باید قادر باشد در لحظه و به صورت زنده، کلمات پیچیده و دشوار را به درستی تلفظ کند؛ این یکی دیگر از تمرینات فن بیان در بازیگری خواهد بود. اگر شخصی در گفتن بعضی از حروف مشکلاتی از قبیل گرفتگی زبان و یا سرزبانی حرف زدن را دارد، حتماً باید قبل از ورود به این عرصه، با تمرین و تکرار فراوان آن مشکل را برطرف کند.
• داشتن صدایی منعطف: هنر یک بازیگر در فن بیان در بازیگری این است که بتواند با چندین لحن و آوای مختلف برای ایفای نقش‌های متعدد، هنرنمایی کند. یکی دیگر از تمرینات فن بیان در بازیگری دقیقاً به تمرین صداها و لحن‌های مختلف برمی‌گردد. تصور کنید که یک شخص در یک نمایش شخصیتی کمدی را داشته و در نقشی دیگر باید در قالب یک کراکتر جدی ایفای نقش کند. به طور قطع فقط هنر در فن بیان می‌تواند از او بازیگری هنرمند با صدایی منعطف بسازد.
• حرکات صورت و تنظیم آن با لحن: از مهم‌ترین اصول در فن بیان در بازیگری، رعایت اصول مربوط به حرکات صورت است. این که با توجه به هر لحنی که بازیگر دارد، بتواند اعضای صورتش را نیز متناسب با آن حرکت دهد، از اهمیت ویژه‌ای در عرصه بازیگری برخوردار است. برای تمرینات فن بیان بازیگری در زمینه حرکات عضلات صورت، باید فرد پشتکار فراوان داشته و ساعات زیادی را برای این تمرینات در نظر بگیرد.

اهمیت فن بیان در بازیگری

حتماً تا به حال به توجه به مواردی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، از اهمیتی که فن بیان در بازیگری دارد مطلع شده اید. شما اگر قصد ورود به این عرصه را دارید، خوب است که اول خودتان تمرین را با توجه به منابع و رفرنس‌های گوناگونی که در این زمینه وجود دارد، شروع کنید.

تمرینات فن بیان در بازیگری، نیاز به صبر فراوان دارد. شاید بعضی از افراد بخواهند ره صد ساله را یک شبه طی کنند؛ ولی عملاً همچین چیزی ممکن نخواهد بود. از همین ابتدای کار این راه را طولانی و پر پیچ و خم در نظر بگیرد و خود را برای چالش‌های فراوانی که در مسیر شما ممکن است وجود داشته باشد آماده کنید. تمامی بازیگران مطرحی که امروزه در دنیای سینما و تلویزیون وجود دارند، تمرینات فراوانی در این زمینه انجام داده اند.

فن بیان در بازیگری از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که یک بازیگر خوب در ویژگی‌های خود خواهد داشت. شما برای شروع تمرین می‌توانید به دانلود کتاب فن بیان بازیگری، مراجعه و از راهنمایی‌های آن در جهت بهبود مهارت خود در این زمینه استفاده کنید.

راه‌کارها و تمرینات برای تقویت فن بیان در بازیگری

در ادامه راه کارهایی را ذکر می‌کنیم که می‌توانند در زمینه تمرینات فن بیان بازیگری، بسیار مؤثر واقع شوند:

1. شما می‌توانید برای تمرین فن بیان در بازیگری، یک جمله را با حس‌های مختلف بیان کنید و چندین بار این را تمرین نمایید. این تمرین به شما کمک خواهد کرد تا در انعطاف پذیر کردن بیان خود مؤثر واقع شوید.
2. اگر شما به عنوان شنونده صدای خود را بشنوید، می‌توانید ایرادهای آن را پیدا کرده و در رفع آن‌ها کوشا باشید. برای این تمرین می‌توانید در حین ادای جملات صدای خود را ضبط کرده و چندین بار به آن گوش دهید تا بتوانید هر مرتبه برای بهبود آن عمل کنید.
3. برای تمرین در زمینه حرکات عضلات صورت که پیش‌تر بدان اشاره کردیم، می‌توانید در حین تمرینات فن بیان بازیگری، از خودتان فیلم بگیرید و بعد به مشاهده فیلم خود بپردازید تا بتوانید موارد مشکل دار را پیدا کرده و آن را برطرف کنید.
4. برای تمرین در زمینه گفتن جملات دشوار و کلمات پیچیده، می‌توانید از بازی‌های زمان کودکی استفاده کنید. برای مثال چندین بار پشت سر هم جمله‌ای را که دشوار به نظر می‌رسد و در آن از واژآرایی استفاده شده است، تکرار نمایید.
5. آوازخوانی یک تمرین خیلی مؤثر در زمینه استفاده از دیافراگم و قسمت‌های مختلف حنجره است. همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، یکی از تمرینات فن بیان در بازیگری، تنفس صحیح است که با تمرین آواز میسر خواهد شد.

6. با انجام تمرینات تنفسی مختلف نیز می‌توانید در زمینه نفس گیری و استفاده صحیح از ظرفیت ریه‌ها، مؤثر واقع شوید. یادتان باشد تنفس صحیح از مهم‌ترین تمرینات فن بیان بازیگری است.
7. بلند خواندن متون مختلف نیز به شما در بهبود فن بیانتان کمک خواهد کرد. با بلند خوانی شما می‌توانید صدای خود را شنیده و به دنبال رفع ایرادهای آن باشید.
8. تند تند حرف نزنید. یکی از موانع اصلی در فن بیان مناسب، تند تند و با سرعت بالا حرف زدن است. نگران نباشید با تمرین فراوان می‌توانید عادت تند حرف زدن خود را از سر ببرید. فقط در این زمینه صبور باشید. متون مختلف را با صدای بلند و شمرده شمرده بخوانید. روزی چندین بار این کار را تکرار کنید تا بتوانید در این زمینه بهبود یابید.
9. ارتباط چشمی از دیگر تمریناتی است که برای بهبود فن بیان خود باید انجام دهید. یادتان باشد هر چقدر هم که در بیان و لحن و آوا مهارت داشته باشید اما نتوانید با ارتباط چشمی مناسب محتوای خود را به مخاطب ارائه دهید، نمی‌توانید در این زمینه موفق باشید.

جمع بندی و نتیجه گیری

آن چه در این جا بدان پرداختیم، اهمیت فن بیان در بازیگری بود. همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم، تمامی بازیگران مطرح سینما که از محبوبیت فراوانی برخوردار هستند، دارای فن بیانی زیبا و شگفت انگیز هستند. پس شما هم اگر قرار است به این عرصه ورود پیدا کنید، باید از همین ابتدای کار به دنبال تمرین فن بیان در بازیگری باشید.