نحوه عملکرد دوربین

دوربین عکاسی دارای یک محفظه تاریک است که در یک طرف آن سطحی حساس به نور قرار گرفته و تصویر صحنه مقابل دوربین روی آن تشکیل می‌شود. از طرف دیگر دوربین نیز نور بازتاب شده از چشم انداز مقابل وارد می‌شود. صفحه حساس به نور در دوربین‌های قدیمی غیر دیجیتال، معمولا از یک فیلم نگاتیو تشکیل می‌شد که تصویر بر روی آن ثبت می‌گردید، اما در دوربین‌های دیجیتال از یک سنسور الکترونیکی استفاده شده است. نوری که به سنسور برخورد می‌کند، طی یک فرایند الکترونیکی و به کمک پردازنده در داخل دوربین به یک فایل تصویری دیجیتال تبدیل شده و در حافظه دوربین ذخیره می‌شود.

سنسور دوربین‌های دیجیتال از بخش‌های کوچکی به نام پیکسل تشکیل شده است. به عنوان مثال وقتی گفته می‌شود که یک دوربین ۲۰ مگا پیکسل است، به این معنی است که سنسور آن از ۲۰ میلیون واحد کوچک برای ثبت اطلاعات نور استفاده می‌‌کند.

انواع حالت‌های عکاسی

در دوربین‌های عکاسی دیجیتال، چند حالت کلی برای عکاسی وجود دارد که در هنگام آموزش عکاسی باید به آن‌ها توجه داشته باشید تا بتوانید در موقعیت‌های مختلف، حالت عکاسی مناسب را انتخاب کنید. به همین دلیل در ادامه قصد داریم انواع حالت‌های عکاسی را معرفی کنیم.

حالت Full-Auto

علاوه بر این، هنگامی که شما یک عکاس تازه کار هستید، عکاسی در حالت Full-Auto یا تمام خودکار می‌تواند تصورات نادرستی در مورد استفاده از حالت Full-Auto وجود دارد و برخی عقیده دارند که عکاسان حرفه‌ای نباید هیچ گاه از آن استفاده کنند اما این دیدگاه درست نیست. به عنوان مثال، این حالت برای گرفتن عکس‌های سریع بهترین انتخاب است و تنها کافی است شما دوربین را به طرف سوژه گرفته و شاتر را فشار دهید. این می‌تواند یک انتخاب مناسب برایتان باشد؛ چرا که این کار به شما کمک می‌کند تا تمرکز خود را بیشتر بر روی سوژه مورد نظر خود قرار دهید.

البته به موازات آموزش عکاسی حرفه‌ای با دوربین، باید مهارت بیشتری روی عملکرد آن داشته باشید و یکی از حالت‌های عکس برداری دستی را مورد استفاده قرار دهید.

حالت Program

در حالت Program نیز مانند حالتFull-Auto بسیاری از تنظیمات به صورت خودکار انجام می‌شود. اما علاوه بر این، شما کنترل کافی بر روی برخی تنظیمات دیگر دوربین نیز دارید. در حالت Program می‌‌توانید تا حدودی سرعت شاتر، نورسنجی، دیافراگم لنز و دیگر موارد را تنظیم کنید.

در شرایطی که می‌خواهید از یک صحنه با قسمت‌های خیلی روشن و خیلی تیره عکاسی کنید. ممکن است نورسنج دوربین اشتباه کند و یک عکس با نوردهی زیاد یا کم ثبت شود. در این مورد می‌توانید حالت Program را انتخاب کنید و دوربین تان را به گونه‌ای تنظیم نمایید تا به جای خواندن نور از تمام صحنه، نور را فقط از قسمت کوچکی از آن بخواند و تنظیمات نور را برای بخشی از صحنه یا سوژه‌‌ای که برای شما اهمیت بیشتری دارد، انجام دهد. توجه داشته باشید که انجام این کار در حالت Full-Auto ممکن نیست. همچنین، در مواردی که حالت فوکوس دوربین روی بخش زیادی از صحنه متمرکز است، اگر بخواهید از یک جسم کوچک که نزدیک اشیا دیگر است عکاسی کنید، ممکن است دوربین روی یک شیء اشتباه فوکوس کند. با انتخاب حالت Program می‌توانید حالت فوکوس دوربین خود را به شکلی تغییر دهید که فقط روی جسمی که مد نظر شماست فوکوس کند.

پس از اینکه تا حدی آموزش عکاسی حرفه‌ای با دوربین دیجیتال فرا گرفتید، استفاده از حالت Program می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. زیرا که این حالت برای یادگیری تنظیمات مختلف دوربین بدون نگرانی بابت دستیابی به نوردهی مناسب خیلی مفید است.

حالت Shutter Speed Priority

حالت Shutter Speed Priority به شما امکان می‌دهد تا سرعت شاتر را بر اساس نیازتان تنظیم کنید. شاتر (Shutter) مانند پرده‌ای است که در جلوی سنسور قرار دارد و تا وقتی که دکمه دوربین را برای گرفتن عکس، فشار ندهید، این پرده بسته باقی می‌ماند. با فشردن دکمه شاتر، پرده شاتر باز شده و اجازه می‌دهد برای لحظه بسیار کوتاهی، نوری که از داخل لنز وارد دوربین شده به سنسور برخورد کند و تصویر بر روی سنسور تشکیل شود. سرعت شاتر مدت زمانی است که شاتر دوربین باز می‌ماند تا نور وارد دوربین شود و به سنسور برخورد کند هر چه سرعت شاتر پایین‌تر باشد نور بیشتری وارد دوربین می‌شود و هر چه سرعت شاتر بالاتر باشد نور کم تری وارد دوربین می‌شود. به عنوان مثال، زمانی که می‌خواهید یک پرنده درحال پرواز، یک ماشین در حال حرکت، یک انسان در حال دویدن و شبیه آن را در عکس متوقف کنید و تار نشود، می‌توانید از این حالت استفاده کنید.

اگر در حال آموزش عکاسی حرفه‌ای با دوربین کانن هستید، توجه داشته باشید که حالت Shutter Speed Priority در دوربین‌های کانن با علامت Tv قابل مشاهده است و در دوربین‌های عکاسی نیکون با حرف S نمایش داده می‌شود.

حالت Aperture Priority

در حالت Aperture priority یا تقدم دیافراگم، شما می‌توانید دیافراگم مناسب را با توجه به نوع سوژه و نور محیط انتخاب کنید و دوربین به صورت خودکار و متناسب با دیافراگم انتخاب شده، سرعت شاتر را تنظیم می‌کند تا نوردهی عکس مناسب باشد. این حالت عکاسی در شرایطی که عمق میدان عکس برای عکاس اهمیت بیشتری دارد، انتخاب می‌شود. به این معنی که اگر عکاس قصد دارد تا عمق میدان زیادی ایجاد کند، دیافراگم بسته را انتخاب می‌کند و در مقابل در صورتی که تمایل به ایجاد عمق میدان کمتری دارد، دیافراگم بازتری را انتخاب می‌کند. حالت Aperture Priority در دوربین‌های نیکون با علامت A و در دوربین‌های کانن با علامت Av نشان داده می‌شود.

حالت Manual Mode

در این حالت عکاس تنظیمات دیافراگم و سرعت شاتر را به صورت دستی انتخاب می‌کند. حالت Manual Mode، بیشتر در مواردی که از منابع نوردهی مصنوعی مانند فلاش استفاده می‌شود و نور محیط اهمیت کمتری دارد و نیز کارهای هنری، استفاده می‌شود. این حالت در دوربین‌های عکاسی دیجیتال با حرف M نشان داده می‌شود.

ایزو چیست؟

ایزو یکی از تنظیمات دوربین است که میزان حساسیت حسگر دوربین را به نور تعیین می‌کند. هر چه ایزو بیشتر باشد، حساسیت حسگر به نور بیشتر می‌شود. هر چه ایزو کمتر باشد، حساسیت حسگر به نور نیز پایین‌تر می‌آید. به عبارت ساده ایزو موجب می‌شود که عکس روشن یا تیره ‌تر شود. هر دوربینی دارای محدوده متفاوتی از مقادیر ایزو (مانند 100، 200، 400، 800، 1600، 3200، 6400 و دیگر موارد) است. با افزایش میزان ایزو، عکس‌‌های شما به تدریج روشن ‌تر خواهد شد. از این رو، ایزو ابزار مناسبی جهت کمک به عکاس برای ثبت تصاویر در مکان‌های تاریک است.

وقتی که شما ایزو را دو برابر می‌‌کنید، در واقع روشنایی تصویر را دو برابر کرده اید. به عنوان مثال، عکسی با ایزو ۴۰۰ تقریبا دو برابر روشن‌تر از ایزو ۲۰۰ خواهد بود. با این وجود، ایزو بالاتر به این معنی است که سنسور دوربین شما نسبت به نور حساس‌تر شده و در نتیجه انجام این کار، سبب نویز بیشتر در عکس شما می‌شود.

ایزو بالا

در برخی شرایط نور خیلی کمی داریم و بهتر است از ایزوی بالا استفاده کنیم. تنظیم ایزوی بالاتر به این معنی است که سنسور دوربین به نور واکنش بیشتری نشان خواهد داد. البته باید توجه داشته باشید که افزایش ایزو در عکاسی موجب افزایش نویز عکس می‌شود. اما ممکن است در موقعیت‌هایی قرار بگیرید که چاره‌ای جز افزایش ایزو نداشته باشید. به عنوان مثال، در هنگام عکاسی از یک رویداد ورزشی در سالن سرپوشیده، نور کم است و سوژه شما به سرعت در حال حرکت است؛ در این شرایط می‌توانید از ایزو بالاتر استفاده کنید.

ایزو پایین

به کمترین میزان ایزوی دوربین، ایزوی پایه گفته می‌شود. این مقدار به شما امکان می‌دهد تا بالاترین کیفیت تصویر و کمترین میزان نویز را در عکس خود داشته باشید. بسیاری از دوربین‌های قدیمی دارای ایزوی پایه ۲۰۰ هستند، در حالی دوربین‌های دیجیتال امروزی معمولا ایزوی پایه ۱۰۰ دارند. سعی کنید تا جایی که امکان دارد از ایزو پایین استفاده کنید تا بالاترین کیفیت تصویر را به دست آورید.

عمق میدان در عکاسی چیست؟

در آموزش عکاسی حرفه ای باید با اصطلاحی به نام عمق میدان به خوبی آشنا باشید. معمولا در عکسی که می‌گیرید قسمت‌هایی از عکس شفاف و واضح است و به تدریج به حالت محو شدگی می‌رود. این ناحیه با عنوان عمق میدان شناخته می‌شود. این موضوع به این دلیل اتفاق می‌افتد که یک دوربین تنها می‌تواند لنز خود را بر روی یک نقطه فوکوس کند، اما ناحیه‌ای وجود دارد که در جلو و پشت این نقطه گسترش پیدا می‌کند که هنوز هم واضح به نظر می‌رسد. البته باید توجه داشته باشید که معمولا گذر از قسمت وضوح عکس به حالت محو آن، به صورت تدریجی در عکس ثبت می‌شود.

از آنجا که عمق میدان هم بر جنبه زیبایی و هم از بعد تکنیکی روی عکس تاثیر می‌گذارد، باید به طور مناسب تنظیم شود. به عنوان مثال وقتی که شما در حال عکاسی منظره هستید، معمولا حالت مطلوب، ثبت واضح جزئیات از پیش زمینه تا افق است. اما در مواردی هم، یک عمق میدان کم انتخاب بهتری است و به شما کمک می‌کند تا از طریق مات کردن جزئیات محیط پیرامون، چشم بیننده را به سمت سوژه اصلی در تصویر هدایت کنید.

توازن رنگ سفید یا وایت بالانس

مغز انسان به صورت هوشمندانه رنگ‌‌ها را پردازش می‌کند در صورتی که دوربین‌‌های عکاسی دمای رنگ‌ها را با توجه به نور ساطع شده از آن‌ها حدس می‌زنند اما برخی منابع نوری مانند نور خورشید دارای رنگ سفید خالص نیستند و در تشخیص برخی رنگ‌ها اشتباه رخ می‌دهد. در این صورت ممکن است عکس‌ها تم زرد یا آبی پیدا ‌کنند و در نتیجه رنگ‌ها حالت طبیعی خود را از دست دهند. به همین دلیل در آموزش حرفه‌ای عکاسی به منظور یکسان بودن رنگ در عکس با آنچه می‌بینیم باید رنگ‌ها را اصلاح کنیم.

توازن رنگ سفید در عکاسی دیجیتال به معنی تنظیم رنگ‌‌ها به گونه‌ای است تا رنگ‌ها طبیعی ‌تر به نظر برسند. این کار به منظور ایجاد تصاویر طبیعی ‌تر انجام می‌‌شود. توازن رنگ سفید به معنی اصلاح رنگ‌ها به گونه‌ای است که تن رنگ سفید، تبدیل به سفید کامل شود و سایر رنگ‌ها نیز به تبع آن، اصلاح می‌شوند. در ایجاد این توازن باید رنگ‌های خنثی مانند سفید، خاکستری و سیاه به صورت خنثی و بدون نا خالصی رنگی دیده شوند. همچنین، به کمک تنظیم توازن رنگ سفید، کیفیت عکس نیز افزایش پیدا می‌کند.

فاصله کانونی

فاصله کانونی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های لنز دوربین عکاسی است که در آموزش عکاسی با دوربین حرفه ای باید به آن توجه شود. فاصله کانونی، فاصله بین مرکز نوری لنز و حسگر دوربین در شرایطی است که فوکوس دوربین روی بی ‌نهایت تنظیم شده باشد. لنز دوربین تنها از جنس شیشه نیست و شامل برخی از عناصر دیگر نیز است. این ترکیب به تمرکز نور و از بین بردن اعوجاج کمک می‌کند. مرکز نوری لنز، نقطه ‌ای است فرضی که در آن نقطه، دو پرتو نور که از منابع مختلف داخل لنز آمده‌ اند، با هم برخورد می‌‌کنند.

فاصله کانونی بر روی هر لنز با یک یا دو عدد مشخص می‌شود و لنزها بر اساس فاصله‌ کانونی خود نام گذاری می‌‌شوند. به عنوان مثال، یک لنز ۵۰ میلی ‌متری دارای فاصله‌ کانونی ۵۰ میلی‌ متر است.

فاصله کانونی در عکاسی بسیار مهم است و زاویه‌ دید لنز را تعریف می‌‌کند. به این معنی که لنز چه میزان از صحنه‌ مقابل را ثبت می‌کند. فاصله کانونی کمتر میدان دید عریض تری فراهم می‌کند اما توانایی زوم را کاهش می‌دهد. و در مقابل، فاصله‌کانونی بیشتر سبب میدان دید کمتر و زوم بیشتر می‌شود.

علاوه بر این، هر چه فاصله‌ کانونی لنز بیشتر باشد، زاویه‌ دید آن باریک ‌تر خواهد بود و اشیا بزرگ ‌تر از زمانی هستند که با چشم‌ می‌بینید و بر عکس لنزهایی که فاصله‌ کانونی کمی دارند، زاویه‌ دید پهن ‌تری دارند و اشیا را کوچک ‌تر از اندازه واقعی خود نمایش می‌دهند.

برش

لنز، یک تصویر دایره‌ای شکل را به پشت دوربین می‌تاباند. برای هر لنز، صرف نظر از دوربینی که بر روی آن نصب شده، این تصویر یکسان است. وقتی که تصویر به فیلم یا سنسور برخورد می‌کند، یک بخش مستطیل شکل ثبت می‌شود. پیش از ظهور دوربین‌های دیجیتال، همه دوربین‌های عکاسی از فیلم ۳۵ میلی متری استفاده می‌کردند که منجر به عکس یکسان برای یک لنز مشخص می‌شد. در دوربین دیجیتال، سنسور جایگزین فیلم شده است که معمولا کوچک‌تر از فیلم ۳۵ میلی متری است و بخش کوچک تری از تصویر را پوشش می‌دهد. بر روی دوربین‌های دیجیتال، سنسورهایی با اندازه‌های مختلف وجود دارد.

ضریب برش به اختلاف اندازه بین یک فریم فیلم ۳۵ میلی متری و سنسور دوربین گفته می‌شود. به عنوان مثال، اگر یک دوربین دارای ضریب برش ۲ باشد، به این معنی است که یک فریم فیلم ۳۵ میلی متری دو برابر بزرگ‌تر از سنسور دوربین است. هر چه ضریب برش بیشتر باشد، اثر زوم شدگی بیشتر می‌شود. بهترین سنسورها، هم اندازه با فیلم ۳۵ میلی متری بوده و دارای ضریب برش ۱ هستند که به عنوان فول فریم نیز شناخته می‌شوند؛ ضریب برش دوربین در کتابچه راهنمای کاربر نوشته شده است.

نورسنجی

هنگامی که شما قصد دارید یک صحنه را از طریق دوربین عکاسی ثبت کنید، باید به طریقی نور صحنه را اندازه گیری نمایید تا تشخیص دهید به چه تنظیماتی برای رسیدن به عکس مطلوب خود نیاز دارید و بر اساس آن (شما یا دوربین تان) دیافراگم، سرعت شاتر و حساسیت ایزو را تعیین کنید. وظیفه اصلی نورسنج در دوربین عکاسی، بررسی نور ورودی به لنز و روشنایی صحنه است.

نورسنج‌ها همواره در حال ارزیابی نور هستند و عکاس می‌تواند با توجه به نتایج نورسنجی بهترین تنظیمات نوری را انتخاب کند. شما ممکن است هیچ وقت متوجه نورسنج نشوید، مگر این که در حالت دستی عکاسی کنید، اما بدون نورسنجی عکاسی با نوردهی صحیح و اصولی بسیار دشوار است. به صورت کلی، دو نوع روش نورسنجی وجود دارد.

نورسنج بازتابی که همان نورسنج داخلی دوربین است و بر اساس نور بازتاب شده از اجسام، شدت نور برگشتی از آن‌ها را محاسبه می‌کند. نور برگشت شده از اشیا و سطوح مختلف با یکدیگر متفاوت است، به عنوان مثال نوری که یک پارچه بازتاب می‌دهد با نوری که یک سطح فلزی بازتاب می‌دهد متفاوت است و نورسنج دوربین روی هر کدام از آن‌ها عدد متفاوتی را نشان خواهد داد.

نورسنج دستی علاوه بر اینکه می‌تواند وظایف نورسنج بازتابی را انجام دهد، توانایی محاسبه تمامی نورهای تابیده شده به خود را نیز دارد. معمولا نورسنجی با این روش دقیق‌تر است و از این رو کاربرد زیادی در نور پردازی مصنوعی و عکاسی در آتلیه دارد.

فوکوس

فوکوس در آموزش حرفه‌ای عکاسی به معنی رسیدن به حداکثر وضوح است که این کار از طریق تنظیم فاصله کانونی عدسی لنز دوربین بر اساس فاصله جسم تا دوربین انجام می‌شود. در هنگام آموزش فوکوس در عکاسی معمولا بیان می‌شود که در دوربین، یک صفحه‌ فوکوس وجود دارد که همه عناصر داخل تصویر که از این بخش قابل مشاهده هستند، در فوکوس بوده و دارای بیشترین وضوح هستند. به عقب و جلو کردن صفحه‌ فوکوس جهت دستیابی به یک تصویر مطلوب و قرار دادن سوژه در وضوح کامل فوکوس کردن گفته می‌شود.

عمل فوکوس معمولا داخل لنز انجام می‌گردد و سیستم فوکوس دوربین‌ها دارای دو حالت خودکار و دستی است. عناصر داخلی لنز دوربین برای تغییر مسیر اپتیکال نور عقب و جلو می‌‌شوند. فوکوس خودکار به حالتی گفته می‌‌شود که دوربین با استفاده از یک موتور وضعیت عناصر داخل لنز را برای ایجاد فوکوس تغییر می‌دهد. در فوکوس دستی، شما باید یک مکانیسم مشابه روی لنز انجام دهید تا به فوکوس مناسب برسید. در صورتی که لنز را به صورت فیزیکی از دوربین دور کنید، محل قرارگیری صفحه‌ فوکوس تغییر می‌کند.

شناسایی حجم و انواع فایل‌ها

عکس‌ها را می‌توان با فرمت‌های مختلفی ذخیره کرد. معروف ‌ترین فرمت عکس‌‌های دیجیتال JPG یا مشابه آن JPEG است و تقریبا همه دوربین‌های عکاسی دیجیتال از آن پشتیبانی می‌کنند. اما از فرمت‌های دیگری مانند PNG، GIF، BMP، TIF و دیگر موارد نیز استفاده می‌شود. فرمت JPG با افت کیفیت همراه است و اگر عکسی را ویرایش کنیم و با این فرمت ذخیره کنیم، کیفیت آن کمی پایین ‌تر از عکس اصلی خواهد بود اما با توجه به روش فشرده‌ سازی، کیفیت عکس‌ها نزدیک به عکس اولیه است.

فرمت PNG از ۱۶ میلیون رنگ و شفافیت (Transparency) پشتیبانی می‌کند. با ویرایش عکس ‌هایPNG، افت کیفیت وجود ندارد اما معمولا این فایل‌ها حجمی چند برابر JPGدارد. فرمت PNG در ویرایش عکس به صورت حرفه ‌ای که نیاز به حفظ کیفیت دارد مانند طراحی وب، لوگو، بنر، واترمارک کردن و غیره کاربرد دارد.

ثبت تصاویر از طریق فرمت RAW برای اولین بار توسط دوربین‌های DSLR امکان پذیر شد. در واقع فایل RAW حاوی اطلاعات شدت نور یک رنگ خاص به ازای هر پیکسل سنسور است. ثبت عکس با فرمت RAW، تصاویر با کیفیت ‌تر و آزادی عمل بیشتری هنگام عملیات پس ‌پردازش در اختیار عکاس قرار می‌دهد. عکاس می‌‌تواند پس از پردازش فایل RAW، آن را با فرمت‌های متداول مانند JPEG ذخیره کند. وقتی عکس‌های خود را با فرمت JPEG ذخیره می‌‌کنید، دوربین شما با پردازش فایل RAW در پردازنده‌ خود، آن را به JPEG تبدیل می‌کند.

فرایند تبدیل RAW به JPEG حتما لازم نیست درون دوربین انجام شود. شما می‌‌توانید فایل‌‌های RAW را روی کارت حافظه ذخیره نموده و سپس به کمک نرم ‌افزارهای گرافیکی پردازش کنید. در آموزش عکاسی حرفه‌ای با دوربین نیکون شما می‌توانید در فرمت RAW مقدار فشردگی فایل و همچنین عمق رنگ فایل را انتخاب کنید.