مبانی موسیقی(مربیگری سرود)

گروه کر چیست

اصطلاح گروه کر به منظورهای مختلفی به کار می‌رود اما به طور کلی اصطلاح «کر» به عنوان شکلی از فعالیت زیرمجموعه ای برای اجرای دسته جمعی به کار می رود.

گروه کر یا هم سرایان، قطعاتی به نام موسیقی کرال که جهت اجرای این گروه ها نوشته می شود را به نمایش می گذارند و خواندن این آواز به صورت دست جمعی و هماهنگ صورت می گیرد.

برخی از این گروه ها وابسته به کلیساها هستند و برخی دیگر نیز به اجرا در سالن های کنسرت یا تئاتر می پردازند.

تاریخچه گروه کر

موسیقی کرال از موسیقی سنتی ریشه گرفته است و دلیل آن رایج بودن آوازخوانی در گروه های بزرگ است که سالهاست در دل فرهنگ های قدیمی وجود دارد. قدیمی ترین قطعات موسیقی کرال ضبط شده به یونان باستان باز می‌گردند و کامل ترین آثار به جای مانده نیز شامل سوردهای مذهبی دلفی از قرن دوم و سرودهای مذهبی mesomedes از قرن دوم هستند.

گروه کر ملی ایران به رهبری آلفرد ماردویان پیش از انقلاب تشکیل شده بود که به اجرای ترانه های محلی ایران و بازسازی آثار بعضی از آهنگسازان معاصر می پرداختند.

فعالیت کر ملی ایران در ابتدا با بهره وری از تنظیم های روبن گریگوریان (نخستین فردی که ترانه های ملی ایران را جمع آوری و برای چهار صدا تنظیم کرد) شکل گرفت اما پس از مدتی رهبر آن یعنی ماردویان نیز به گردآوری ترانه های محلی و تعدادی از آثار آهنگسازان معاصر و تنظیم آنها برای آواز گروهی پرداخت.

پاییز ۱۳۷۸ شروعی دوباره برای آموزش و تشکیل گروه کر ایرانی بود و در دی ماه این سال بیش از صدها نفر که اکثرا تجربه ای نیز در زمینه موسیقی نداشتند برای حضور در گروه کر تهران ثبت نام کردند که حدودا چهل نفر از آنها به عنوان اعضای گروه پذیرفته شدند و به تمرین و اجرای آثار مشغول شدند. کمتر از یکسال بعد اعضای این گروه به اجرای نخستین کنسرت خود پرداختند که در آن آثار مختلفی روی صحنه رفت و نتایج آن فراتر از انتظار  بود.

رهبری گروه کر

رهبری گروه کر معمولا توسط یک رهبر ارکست انجام می‌شود.

از رایج ترین روش ها برای اجرا، تقسیم گروه به چهار بخش است تا اجرا در هارمونی چهار قسمتی انجام شود. البته در اضافه کردن بخش های بیشتر محدودیتی وجود ندارد به طوری که توماس تالیس اجرایی چهل بخشی برای هشت گروه کر با پنج صدا نوشته است.اما رایج ترین تقسیم بندی ها به صورت سه بخشی، چهار، پنج، شش و هشت بخش صورت می گیرد.

اجرای گروه های کر می تواند آواز همراه با ساز باشد یا تنها از صدای خوانندگان تشکیل شود. سازهایی که در این قطعات استفاده می شوند متفاوت هستند و از سازهای زیادی می توان در آن استفاده کرد اما برای تمرین گروه کر معمولا تنها از یک پیانو یا ارگ  استفاده می شود.

انواع گروه کر

برای دسته بندی گروه های کر روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم:

● گروه های کر مختلط (آواز آقایان و بانوان)

یکی از رایج ترین گروه های کر هستند که معمولا شامل چهار صدا می شوند. این چهار صدا شامل سوپرانو، آلتو، تنور و باس هستند.

● گروه کر مردان

این گروه با همکاری پسرهای نوجوان و مردان بالغ تشکیل می‌شود. اجراهای این گروه نیز مانند گروه کر مختلط شامل چهار صدا می شود با این تفاوت که پسران بخش بالایی را می خوانند (که به آن تریبل یا سوپرانوی پسرانه می گویند) و مردان نیز خواندن بخش آلتو را بر عهده دارند.  کلیسای جامع انگلیس محل اصلی حضور گروه های کر مردان است.

● گروه کر زنان

در گروه کر بانوان، زن و دختران به اجرا می‌پردازند.

این گروه نیز شامل دو بخش از صداهای سوپرانو و آلتو است و قطعات موسیقی توسط بانوان اجرا می شوند.

● گروه کر بچه ها

همانطور که از نامش پیداست، اجراهای این گروه توسط کودکان و نوجوانان صورت می گیرد و معمولا دو یا سه بخشی هستند اما می توان به آنها صداهای بیشتری نیز اضافه کرد.

از دیگر دسته بندی هایی که برای گروه کر استفاده می شود، دسته بندی گروه های کر بر اساس نهادی است که در آن فعالیت می کنند

در این روش، گروه های کر به این موارد تقسیم می شوند:

● گروه کر کلیسا

● گروه های کر دانشگاهی

● گروه های کر جمعی (متشکل از کودکان و بزرگسالان)

● گروه های حرفه ای مستقل

● گروه های کر مدرسه ای

● و…

دسته بندی دیگری که برای گروه های کر استفاده می شود، بر اساس سبک موسیقی است که آنها اجرا می کنند.

دوره مبانی موسیقی (مربیگری سرود و رهبری کر) مکتب مهر:

این دوره برای علاقه مندان به مربیگری سرود یا رهبری کر آماده شده است و در آن مبنا و ارکان لازم برای رهبری یک گروه موسیقی آموزش داده میشود. در این دوره استاد شهروز حقی  در ده بخش به تدریس پرداخته اند که سرفصل‌های دوره به شرح زیر است:

درس اول:

تئوری موسیقی

درس دوم:

خطوط حامل

درس سوم:

نت خوانی

درس چهارم:

کلید‌های موسیقی

درس پنجم:

سکوت‌ها

درس ششم:

میزان نما

درس هفتم:

علامت‌های تغییر دهنده

درس هشتم:

دسته بندی گام‌ها

درس نهم:

الگوی گام مینور

درس دهم:

برسی نوشتاری گام‌های مینور

مدرس دوره مربیگری سرود و رهبری کر مکتب مهر:

استاد شهروز حقی یکی از هنرمندان پرآوازه‌ی عرصه موسیقی کشور در این دوره به تدریس پرداخته‌اند.شهروز حقیر بیش از دویست قطعه موسیقی باکلام را آهنگسازی کرده است علاوه بر این شهروز حقی یکی از شعرای صاحب نام در عرصه موسیقی با کلام است. او آهنگسازی بسیاری از مجموعه های تلویزیونی را برعهده داشته است.

استاد حقی فعالیت حرفه ای را درحوزه موسیقی  از سال 1376 در مرکز موسیقی سازمان صدا و سیما آغاز نمود.

برخی از آثار هنری شهروز حقی عبارت است از:

سریالهای تلویزیونی:
– دیدار(شبکه 3)
– بچه های مهتاب (شبکه 2)

و…..

موسیقی و سرود رسمی برای سازمان‌ها و موسسات:

موسیقی رسمی سازمان لیگ فدراسیون فوتبال ایران
سرود رسمی جشنواره موسیقی مقاومت- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
و …