طراحی صحنه یکی از اجزای مهم یک مجموعه ی نمایشی به حساب می آید. طراحی صحنه را به صورت جامع میتوان انتخاب و طراحی دکور صحنه،لباس بازیگران ،نور پردازی و آراستن و تزیین صحنه نمایشی دانست. یک طراح صحنه باید با نحوه ی آماده سازی صحنه،ابزار،اشیا و نحوه ی استفاده از آنها آشنا باشد.
مکتب مهر با برگزاری دوره مقدماتی طراحی صحنه سعی بر آن داشته تا دوره کامل و جامع برای علاقه‌مندان طراحی صحنه که میخواهند به صورت اصولی و مبنایی طراحی صحنه را بیاموزند بستری فراهم کند تا این آموزش ها به صورت آنلاین در اختیار علاقه مندان قرار گیرد.
این دوره به صورت آفلاین(ضبط شده) و در سیزده درس و شانزده بخش برگزار میگردد.
استاد میثم نویریان از هنرمندان با تجربه و ارزنده کشور تدریس این دوره را برعهده دارند.
در ادامه به توضیح کوتاهی در مورد طراحی صحنه و اطلاعات کامل‌تر از دوره طراحی صحنه مکتب مهر میپردازیم.
طراح صحنه کیست؟
همانطور که در ابتدا گفتیم طراحی صحنه یکی از مهم ترین اجزای یک مجموعه ی نمایشی است. طراحان صحنه عموما انسان هایی با قوه ی خیال پردازی قوی هستند و با ایده های خود کار را برای کارگردانان و عکاسان و نور پردازند آسان تر میکنند نقش طراحان صحنه نه تنها برای بیننده بلکه برای عوامل فیلم یا نمایش هم بسیار مفید است. اگر طراحی صحنه به خوبی شکل نگیرد نه تنها مخاطب برای درک کردن مفهوم اثر نمایشی دچار مشکل میشود کار انتقال پیام برای بازیگران نیز سخت میشود.
طراحان صحنه باید افرادی فعال و با ارتباط عمومی بالا باشند زیرا کار آنها تعامل تنگاتنگی با همه ی اعضای مجموعه ی نمایشی دارند.آشنایی با ابزارهای مختلف و دانستن علم زیبایی شناسی یکی از مهم ترین ویژگی های یک طراح صحنه به حساب می آید.
مراحل طراحی صحنه:
طراحی صحنه دارای مراحلی است که هر کدام باید با دقت و وسواس توسط طراح صحنه انجام بگیرد هر کدام از این مراحل اگر به صورت کامل و اصولی انجام نشود طراحی صحنه به بهترین شکل ممکن صورت نخواهد پذیرفت. طراحی صحنه شامل مراحل زیر میباشد:
1.مطالعه داستان فیلم یا نمایش و تحلیل آن:
طراح صحنه باید به خوبی با تمام داستان آشنایی داشته باشد و تمام زوایای داستان را بشناسد تا بتواند صحنه ای طراحی کند که نه تنها مطابقت کامل با نمایشنامه یا فیلمنامه دارد بلکه به تاثیر گذاری بیشتر نمایش یا فیلم بر مخاطب نیز کمک میکند. طراح صحنه در حین مطالعه خود متدها و نظرات خود را یادداشت میکند تا در فرصت مناسب با سایر عوامل فیلم یا نمایش بر سر ایده‌های خود به گفت‌وگو بپردازد. در این مرحله طراح پس از آنکه چندین بار به مطالعه داستان پرداخت یک طرح سه بعدی ساده با استفاده از لوازم اولیه و ساده این مثل کاغذ و چسب میسازد تا فهم ایده‌ها را برای دیگران و خود آسان‌تر کند.برای درک بهتر نمایشنامه و نمایشنامه نویسی نیز میتوانید از دوره نمایشنامه نویسی مکتب مهر استفاده کنید.
2.ارتباط با سایر عوامل فیلم و گرفتن ایده و نظرات آنها:
ارتباط طراحان صحنه با سایر عوامل فیلم و نمایش باعث میشود نکات ارزشمندی به دست بیاید زیرا هر عامل دخیل در نمایش یا فیلم میتواند فهمی متفاوت از داستان داشته باشد و با تبادل این ایده و نظرات تمام نکاتی که از دید خود طراح صحنه نیز مخفی مانده به دست می‌آید.طراح پس از ارائه طراح‌ها و ایده‌ها خود به سایر عوامل با ذهنی باز ایده و نظرات سایرین را میپذیرد و در پی تکمیل و بهتر کردن طرح خود با توجه به ایده های جدید عوامل میرود.
3.طراحی طرح اولیه و ارائه برای مشورت:
این مرحله را شاید بتوان سخت‌ترین مرحله دانست طراح صحنه پس از خواندن نمایشنامه و برقراری ارتباط با سایر عوامل نمایش و دریافت ایده و نظرات آنها شروع به طراحی طرح اولیه مینماید و طرح را روی کاغذ با استفاده از مداد مشکی پیاده میکند و با توجه به بودجه ابزار طراحی صحنه را نیز مشخص مینماید سپس طرح اولیه را به کارگردان و سایر عوامل دخیل ارائه میدهد تا ایرادات و نواقص کار نیز طبق نظر آنها برطرف شود.
4.آماده سازی ابزار و لوازم و اجرای طرح:
پس از برطرف شدن مشکلات و نواقص طرح اولیه طرح نهایی آماده میشود و سپس نوبت به مرحله آماده کردن لوازم و ابزار مورد نیاز برای اجرای طرح میرسد در این مرحله طراح صحنه با توجه به بودجه ای که در اختیار دارد این لوازم را آماده کرده و با همکاران خود شروع به اجرای صحنه طراحی شده مینمایند.
5.حضور مداوم طراح صحنه در زمان اجرا نمایش یا فیلمبرداری:
طراح صحنه در تمام زمان آماده سازی قبل از اجرا ،اجرا و فیلمبرداری باید در صحنه حضور داشته باشد تا مشکلاتی که در حین انجام کار امکان وقوع دارند را برطرف سازد.
دوره طراحی صحنه مقدماتی مکتب مهر:
دوره طراحی صحنه مقدماتی با تدریس استاد نویریان در شانزده بخش به صورت پایه‌ای و مبنایی به اصول طراحی صحنه میپردازد.این دوره برای آن دسته از علاقه‌مندانی که به دنبال یادگیری طراحی صحنه به صورت اصولی میباشند بسیار مناسب است.
سرفصل های این دوره به شرح زیر است:
درس اول:
تعریف مبانی طراحی صحنه
درس دوم:
مطالعه متن و ایده یابی
درس سوم:
اتود های اولیه
درس چهارم:
مشخصات سالن اجرایی
درس پنجم:
ارائه طرح به کارگردان
درس ششم:
آشنایی با نرم افزار های سه بعدی
درس هفتم:
ماکت سازی
درس هشتم:
ترسیم نقشه
درس نهم :
متریال برآورد هزینه
درس دهم:
وسایل صحنه
درس یازدهم:
ارتباط با کارگاه و ساخت
درس دوازدهم:
طراحی مراسمات فرهنگی
درس سیزدهم:
جمع بندی
مدرس دوره طراحی صحنه مکتب مهر
استاد میثم نویریان از هنرمندان برجسته و با تجربه کشور که طراحی و اجرای صحنه بیش از شصت تئاتر و فیلم و برنامه تلویزیونی را برعهده داشته اند به تدریس در دوره طراحی صحنه مقدماتی مکتب مهر نیز پرداخته اند.
استاد نویریان دارای مدرک کارشناسی ارشد طراحی صنعتی و مفتخر به دریافت نشان هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است همچنین او عضو هییت مدیره انجمن طراحان صحنه و لباس خانه تئاتر نیز هست.
