مقدمه
در سالهای اخیر کتابهای آموزشی فوقالعادهای در خصوص آموزش داستاننویسی در جهان منتشر شده است. اصول و قواعد متعددی در مبحث رماننویسی وجود دارد که بهکارگیری آنها شما را به یک نویسنده حرفهای تبدیل میکند. بهترین کتاب آموزش داستاننویسی، کتابی است که در این خصوص راهکارهایی جامع و کاربردی ارائه دهد. در این مطلب به معرفی کتابی میپردازیم که از ویژگیهای یک کتاب آموزشی خوب برخوردار است.
کتاب آموزش داستاننویسی
یکی از بهترین کتابها در زمینه اصول داستاننویسی کتابی تحت عنوان «داستاننویسی» اثر «رَندی انگرمنسن» و «پیتر اکونومی» است. این دو نویسنده اهل ایالات متحده آمریکا بوده و کتابهای پرفروشی از آنها منتشر شده است.
کتاب داستاننویسی که نتیجه تلاش و دانش هر دو این نویسندگان آمریکایی است، یکی از بهترین کتابها در حوزه قواعد داستاننویسی به شمار میآید. این کتاب در نوزده فصل دستهبندی شده و در هر فصل موارد لازم جهت تبدیل شدن به یک نویسنده حرفهای در اختیار مخاطب قرار داده شده است.
کتاب با شرح مختصری از موضوعی که نویسندگان به آن پرداختهاند، شروع میشود. کتاب داستاننویسی برای آن دسته از افرادی که در حوزه نویسندگی تازهکار هستند، به مطالب مفید و کاربردی اشاره کرده است. اگر دانش و تجربه شما از یک نویسنده تازهکار بیشتر است نیز باز این کتاب با نکات و دیدگاههای تازه و ناگفتهای مخاطب را غافلگیر خواهد کرد.
موضوع اصلی کتاب داستاننویسی بر روی رماننویسی تمرکز دارد. با این حال افرادی که در حوزه داستان کوتاه و فیلمنامهنویسی فعالیت دارند نیز میتوانند از نکات تخصصی این کتاب بهرهمند شوند.
بهترین کتاب آموزش داستاننویسی
کتاب داستاننویسی اثر رَندی انگرمنسن و پیتر اکونومی، قطعا تنها کتاب جامع و مفید در خصوص رماننویسی نخواهد بود. با این حال میتوان از این کتاب به عنوان بهترین کتاب آموزش داستاننویسی یاد کرد. نکته مهم در اهمیت این کتاب، دستهبندی موضوعات و اصول داستاننویسی است. مطالب ذکر شده در کتاب برای عموم قابل فهم بوده و به شما کمک میکند تا داستان خود را به شیوهای اصولی خلق کرده و ویرایش کنید.
بخشهای مهم کتاب
در هر بخش از کتاب آموزش داستاننویسی، مباحث مهمی شرح داده شده است. در بخش اول، این کتاب شما را برای نوشتن داستان یا رمان آماده میکند. در واقع ایدهها و برنامههایی را در اختیار شما قرار میدهد تا به وسیله آنها در مسیری صحیح و هدفمند قدم بردارید.
یک رمان خوب نیاز به داستان و خلق شخصیتهایی باورپذیر دارد. در بخش دوم از کتاب آموزش داستاننویسی شما با مهارتهایی آشنا میشوید که برای خلق شخصیت و موضوعی باورپذیر به آنها احتیاج پیدا میکنید.
تحلیل و پرداخت داستان و شخصیتها از نکات مهم دیگری است که در بخش سوم به آن پرداخته میشود. طرح یک داستان نیاز به تجزیه و تحلیل و ویرایش دارد، برای این منظور کتاب توصیهها و راهکارهای مفیدی را در اختیار علاقهمندان قرار داده است.
در بخش چهارم کتاب به شما آموزش میدهد که چطور داستان خود را برای چاپ به ناشری برگزیده بسپارید. ناشران برای جذب مخاطب و فروش بیشتر به دنبال نویسندگانی هستند که داستانهایی مهیج و جذاب را به رشته تحریر درمیآورند. به این ترتیب شما با رعایت اصول و قواعد داستاننویسی میتوانید از ناشری برتر برای به چاپ رساندن کتاب خود کمک بگیرید.
مهمترین ویژگی کتاب آموزش داستاننویسی
یکی از مهمترین نکات قابل توجه در این کتاب، استفاده از آن به عنوان مرجع است. همانطور که اشاره کردیم نویسندگان تازهکار و باتجربه هر دو میتوانند از اطلاعات این کتاب بهرهمند شوند. هر کدام از مباحث کتاب به صورت مجزا و کامل راهنمای شما در مراحل مختلف داستاننویسی خواهند بود. بهعنوانمثال اگر رمان خود را کامل کردهاید و تنها به طرحی جهت تجزیه و تحلیل احتیاج دارید، رجوع به فصل سیزدهم کتاب کفایت میکند.
افراد تازهکار نیز میتوانند از ابتدای کتاب از آن به عنوان یک مرجع کامل جهت خلق کردن داستانی متفاوت با شخصیتهایی جذاب استفاده کنند.
مشخص کردن هدف
اگر قصد دارید تنها یک رمان با داستانی ساده و پیشپاافتاده بنویسید، از خواندن این کتاب صرفنظر کنید. مهمترین اصل در کتاب داستاننویسی تعیین هدف به عنوان یک نویسنده حرفهای است. این کتاب قصد دارد شما را از فردی تازهکار به نویسندهای حرفهای تبدیل کند. همه میتوانند انگشتان خود را بر روی کلیدهای صفحه کیبورد فشار دهند و داستان بنویسند اما شما با هدف چاپ کردن کتاب قصد نویسنده شدن دارید.
در کتاب به مواردی اشاره میشود که ممکن است در مسیر داستاننویسی با آنها برخورد کرده و مأیوس شوید. نویسندگانِ بهترین کتاب آموزش داستاننویسی از مخاطب میخواهند تا اعتماد به نفس خود را به عنوان یک نویسنده حفظ کرده و هدف چاپ کردن کتاب خود را فراموش نکند.
رَندی انگرمنسن و پیتر اکونومی، عقیده دارند که نویسندگان تازهکار با تمرین نوشتن، مطالعه اصول و قواعد داستاننویسی و مورد نقد قرار گرفتن در مسیر پیشرفت قرار میگیرند. به اعتقاد این دو نویسنده موفق، زمانی که به مرحله مشخصی از مهارت نویسندگی میرسید دست از نوشتن برندارید، نوشتن مداوم شما را در این مسیر به کمال میرساند.
مهارت در شخصیتپردازی و خلق طرح اصلی داستان
در این کتاب از شخصیتپردازی به صورت باورپذیر و خلق داستانی گیرا به عنوان مهمترین اصول در داستاننویسی یاد شده است. کتاب در بخشهای مختلف تمام این اصول و قواعد را به صورت مجزا برای مخاطب شرح داده است.
در کنار خلق داستان و شخصیتها، نویسندگانِ کتاب داستاننویسی به ویرایش و تحلیل رمان اشاره داشتهاند. در کتاب به دو اصل مهم در بخش ویرایش داستان پرداخته شده است: اصلاح شخصیتها تا مرحلهای که باورپذیر باشند و اصلاح روند کلی داستان.
اهمیت مخاطب در داستاننویسی
در کتاب آموزش داستاننویسی، تنها به اصول و قواعد نوشتن رمان پرداخته نشده است. بر اساس عقاید نویسندگان کتاب، یک رمان خوب در صورتی به محبوبیت میرسد که در خط داستان و شخصیتپردازی به مخاطب اهمیت داده باشد. ایجاد یک تجربه حسی متفاوت باعث میشود تا خواننده کتاب شما را تا آخرین خط خوانده و از آن لذت ببرد.
برانگیختن احساسات یکی از مهمترین مواردی است که در موفق شدن یک رمان نقش دارد. در این کتاب به نکات و راهکارهایی اشاره میشود که نویسنده با کمک گرفتن از آنها میتواند حسی متفاوت از خواندن کتاب در خواننده ایجاد کند. منتقل کردن پیام و مفهومی خاص نیز از دیگر مواردی است که خواننده را به خواندن کتاب ترغیب میکند.
وجود چالش در داستان مخاطب را به شکل قابل توجهی با موضوع درگیر میکند. بر اساس مطالب کتاب داستاننویسی، وجود سختی و تغییر در اجزای داستان، خواننده برای ادامه دادن کتاب انگیزه بیشتری پیدا میکند. این تغییر میتواند در روابط بین شخصیتها شکل بگیرد، همچنین تغییر در روند داستان و تغییری درون یک شخصیت خاص از داستان نیز به ترغیب خواننده کمک میکند.
ستونهای داستان
نویسندگان این کتاب هر مبحث مهم در خصوص رماننویسی را به صورت کامل و روشن در اختیار خواننده قرار دادهاند. برای خلق تجربه حسی در این کتاب به پنج ستون اصلی داستان اشاره شده است. شما میتوانید اطلاعات مربوط به دنیای داستان، شخصیتها، پیرنگ و ساختار داستان، درونمایه، سبک و سیاق داستان را در فصل دوم کتاب داستاننویسی مطالعه کنید.
همچنین در این فصل به هفت ابزار تاکتیکی کلیدی جهت خلق تجربه حسی پرداخته شده است. هر کدام از این هفت ابزار در کتاب به اختصار شرح داده شدهاند.
شناسایی مخاطب
بسیاری از نویسندگان از مهارتهای لازم جهت نویسنده شدن برخوردار هستند با این تفاوت که هنوز مخاطب خاص خود را نشناختهاند. در فصل سوم تمام نکات لازم جهت شناسایی مخاطب و پیدا کردن ژانر مورد علاقه ذکر شده است. برای این منظور نویسندگان کتاب آموزش داستاننویسی، به نکات کلیدی و مهمی برای راهنمایی نویسندگان اشاره کردهاند.
کتاب از شما میخواهد تا کتابها و نویسندگان مورد علاقه خود را مشخص کنید. این کتاب در هر بخش تمرینهایی را برای تفهیم بیشتر مطالب در نظر گرفته است. به عنوان مثال در این بخش شما با فهرست کردن کتابهایی که خواندهاید، کتابهایی که از آنها متنفر هستید، ژانر موردعلاقهتان، عناصر داستان موردنظرتان و… میتوانید مخاطب خود را شناسایی کنید.
در ادامه نیز کتاب به ویژگیها و مفهوم هر کدام از ژانرهای موجود اشاره کرده تا خواننده با وسعت دید بیشتری حوزه علاقه و ژانر خود را پیدا کند.
راهکارهایی جهت نوشتن یک رمان عالی
تصور کنید شما یک نویسنده تازهکار هستید که چند داستان کوتاه نوشته و قصد دارید به صورت تخصصی ایدههای مربوط به رماننویسی را دنبال کنید. در فصل چهارم از کتاب داستاننویسی، چهار راهکار مهم برای نوشتن یک رمان عالی دراختیار مخاطب قرار داده شده است.
همانطور که ذکر کردیم این کتاب، بهترین کتاب آموزش داستاننویسی است که میتوان از آن به عنوان کتاب مرجع استفاده کرد. یکی از مباحث مهم در این کتاب به فصل پنجم آن مربوط میشود. در این فصل شما یاد میگیرید که چگونه زمان و بودجه مالی خود را مدیریت کنید. از نظر نویسندگان این کتاب، فضایی مناسب برای نوشتن، زمان و پول، مهمترین منابع برای موفقیت در حرفه نویسندگی هستند.
نتیجه گیری و جمع بندی
رَندی انگرمنسن و پیتر اکونومی، هر دو به یک اصل در رماننویسی تأکید دارند و آن اصل چیزی جز خلق شخصیتهای باورپذیر نیست. اگر میخواهید به نویسندهای حرفهای تبدیل شوید از این اصل غافل نشوید. نویسندگانِ کتاب آموزش داستاننویسی به شکلی کامل مباحث مهم در خصوص باورپذیر کردن شخصیتها و خلق داستانی اثرگذار را در این کتاب به رشته تحریر درآوردهاند.
موضوع مهم دیگر، خط داستانی و لایههای پیرنگ و ساختار داستان است که در فصل هشتم کتاب، اصول مهم در این مبحث شرح داده شده است. مهمترین ویژگی کتاب داستاننویسی، پرداختن به نکات مهم، مثالهای روشن و تمرینهای کاربردی است.